Het kan niet, het kan wel en alles wat daar tussen zit. Dat zijn de reacties die WNR krijgt op de informatieavonden bij VvE’s. Het maakt dan niet uit waar het over gaat, de kosten, de energiebesparing, de doorlooptijd van het project. Het kan en het kan ook vrij snel, maar een relativering is op zijn plaats. Omdat het totale proces van eerste kennismaking tot en met realisatie vijf jaar kost.

Kan een renovatietraject voor een VvE niet sneller? Waarschijnlijk wel als je alles op alles zet, dat kost waarschijnlijk ook iets meer geld. De vraag is of dat gewenst is en veel belangrijker krijg je iedereen wel mee. Voor een grote integrale renovatie is het belangrijk dat iedereen aanhaakt en aangehaakt blijft. Gedurende het proces is onze ervaring dat meer en meer mensen erin gaan geloven en aanhaken. Het is dus niet verrassend dat we anderhalf jaar na de start van een project op een informatieavond weer een groep nieuwe eigenaren tegenkomen. Dat vraagt wel wat van je aanpak en communicatie omdat je de mensen die voor het eerst komen ook wil meenemen en dan moet je realiseren dat er ook een groep mensen is die dat verhaal al vaker heeft gehoord. Door herhaling wordt de boodschap sterker, alleen oppassen dat het niet te vaak herhaald wordt.

Voorbeeld aanloop renovatietraject VvE

Een van de grote projecten van WNR in het zuiden van het land staat vlak voor het besluit om opdracht te geven voor de concrete voorbereiding van de renovatie zelf, het is nu voorjaar 2023. We nemen je even mee in het verloop van het renovatietraject van deze VvE.

• De eerste kennismaking is in de zomer van 2021 waarna de ALV instemt met de eerste fase van het haalbaarheidsonderzoek. Daaruit bleek dat een woonlastenneutrale renovatie haalbaar was en stemt de ALV net voor de zomer van 2022 in met het verder uitwerken van het concept, de zogenaamde designfase.
• De volgende stap is een hele grote waarbij het definitief ontwerp wordt uitgewerkt, maar ook alle 175 woningen worden opgenomen. Essentieel want iedere woning is anders en we willen daar een collectief nieuw concept over uitrollen. Grotendeels speelt zich dat in het collectieve gedeelte van het appartementencomplex af, maar dat raakt ook de woning. Als de voor- en achterpui vervangen worden dan is dat in de woning en dat geldt ook voor de verbeteringen aan de ventilatie. Net voor of net na komende zomer van 2023 verwachten we dit aan de ALV voor te kunnen leggen, uiteraard nadat dit voorstel uitvoerig is besproken met de eigenaren.
• Stemt de ALV in dan is het reëel mogelijk om in de eerste helft van 2024 het definitief voorstel voor de renovatie aan de ALV voor te leggen en kan het renovatietraject van deze VvE voor de zomer van 2025 afgerond zijn, dus net binnen vijf jaar na de eerste kennismaking.

Bekijk hier hoe wij renovatietrajecten voor VvE’s aanpakken.

In het EU-project CondoReno bundelen ervaren projectmanagers en onderzoekers de krachten met marktgerichte koplopers, koplopers van lokale overheden, renovatieopleiders en brancheverenigingen. Met zes modellen getest in acht cases bij VvE’s maakt dit project de weg vrij voor de betaalbare energie-efficiënte renovatie van appartementengebouwen in Europa. Het project ging oktober 2022 van start en duurt 4 jaar.

Stichting WNR is één van de projectpartners in CondoReno. Het project gaat VvE’s helpen te verduurzamen, eerst de verenigingen in Nederland en Vlaanderen, daarna hopelijk ook in de rest van Europa.

Het partnerschap omvat ervaren projectmanagers en onderzoekers (TU Delft), marktgerichte koplopers (WNR), koplopers van lokale overheden (Antwerpen, Mechelen en Oostende), renovatie-opleiders (KERN, APC), aannemersverenigingen (VCB, EBC) en verenigingen van vastgoedeigenaren (UIPI).

Verduurzamen VvE complex

Waarom is het voor VvE’s zo ingewikkeld om te verduurzamen? Het team van WNR heeft daar wel een antwoord op: daarvoor hebben we het WNR-model voor ontwikkeld. Een methode om de VvE (Vereniging van Eigenaars) van A tot Z te begeleiden en daarbij alle benodigde disciplines van techniek tot financiering aan te trekken zodat de renovatie ook gerealiseerd kan worden met een dertig jarige garantie op een laag energieverbruik.

We zien nog mogelijkheden om deze complexe keuze verder te vereenvoudigen en om die reden zijn wij blij en trots dat wij mogen participeren in het CondoReno project dat onder leiding van de TU Delft en gefinancierd met subsidie van de Europese Unie tot stand is gekomen.

Testen WNR-model

De internationale samenwerking binnen dit product geeft ons de kans onze methode met het WNR-model verder te onderzoeken en te testen in andere steden buiten Nederland. Daarnaast zijn wij betrokken bij verschillende IHRS (Integral Home Renovation Service) modellen die in het buitenland gebruikt worden, waar wij van kunnen leren. Zorgvuldig wetenschappelijk onderzoeken en internationale kennisuitwisseling is cruciaal om gezamenlijk verder te komen.

CondoReno zal bijdragen aan het verder ontwikkelen en inrichten van IHRS-modellen in Nederland en Vlaanderen. Hiervoor worden de instrumenten en methoden van o.a. financiële besluitvorming door VvE’s onderzocht en verfijnd. In acht demonstratieprojecten moet aangetoond worden dat deze diensten leiden tot hoogwaardige renovaties met energielabel A of beter.

Projectpartners CondoReno

• Technische Universiteit Delft
• Kennisinstituut Kern
• Stad Antwerpen
• Stad Mechelen
• Autonoom Gemeentebedrijf Energiebesparing Oostende – Energiehuis Oostende
• Agence Parisienne du Climat Association – APC
• Union Internationale de la Propriété Immobilière – UIPI
• European Builders Confederation
• Embuild Vlaanderen

Kijk voor meer informatie over CondoReno op onze projectpagina.

Dit project heeft financiering ontvangen van het programma voor milieu- en klimaatactie (LIFE) MGA – Multi & Mono van de Europese Unie, onder subsidieovereenkomst nr. 101076316.

Uitgelichte foto: De VvE-appartementen aan de Lucellestraat, Wiltzanghlaan en Granidastraat in Amsterdam zijn een case in het CondoReno-project.

Er komen heel veel vragen af op een VvE-bestuur. Moeten we isoleren, terwijl de mensen klagen over de hitte in de zomer? Moeten we nu investeren in een warmtepomp, of wachten op het warmtenet? Bij dit type besluitvorming komt veel kijken. Een goed begin is het halve werk: de online cursus ‘Omgaan met complexe besluiten’ is voor ieder VvE-bestuur een handige opstap om het appartementsgebouw toekomstproof te maken. Drie bestuursleden kunnen deelnemen voor de prijs van twee!

In deze online cursus van 2,5 uur leer je wat een complex besluit precies is en wat er bij komt kijken om die te kunnen nemen. Denk bijvoorbeeld aan de keuze tussen het uitvoeren van groot onderhoud of gelijk een slag maken om echt energie te besparen en het moment van groot onderhoud te combineren met een integrale duurzame renovatie. Hoe voer je dat gesprek en hoe kom je het beste tot besluitvorming in de ALV? Hoe creëer je het benodigde draagvlak?

Inhoud van de cursus

• Verantwoordelijkheid VvE
• Maatschappelijke opgave
• Bestuurlijke en juridische kant
• De uitdaging van complexe besluiten
• Verantwoordelijkheid VvE-bestuur

Voor wie interessant?

Vaak is groot onderhoud de aanleiding om toch eens door te pakken met verduurzamen. En dat gaat samen met grote en complexe vraagstukken. De verkenningstocht van actieve bestuursleden begint vaak bij de afwegingen over het dak te vervangen met wel of geen dakisolatie, dubbelglas vervangen en renovatie kozijnen ja of nee. Of vervangen van de VR-ketels door HR-ketels, inclusief vervanging rookgaskanalen ja of nee.

Met deze online cursus kom je goed beslagen ten ijs: je weet wat voor de besluitvorming rondom complexe vragen in jullie VvE nodig is, en je leert de weg kennen om verduurzaming in te zetten voor meer wooncomfort en betere betaalbaarheid in de toekomst.

Praktische cursusinformatie

De online cursus voor VvE-besturen duurt 2,5 uur, je kunt kiezen uit 2 data:

• 9 november 2022: 13u30 – 16u
• 23 november 2022: 9u30-12u

Deze training kunnen we tegen gereduceerd tarief aanbieden omdat de ontwikkeling hiervan deels is vergoed uit een rijkssubsidie. De kosten zijn 195 euro inclusief btw per persoon. Wij raden je aan om deze cursus met een of twee medebestuursleden van jouw VVE te volgen zodat jullie je gezamenlijk een beeld kunnen vormen van de aanpak voor verduurzaming.

Let op: met deelname van drie bestuursleden betaal je enkel voor twee personen!

De cursus voor het VvE-bestuur geven wij samen met onze zusterorganisatie Kennisinstituut KERN.

Hier vind je alle cursus informatie en kun je aanmelden.

Hoe je je doelen bereikt terwijl je te maken hebt met langdurige processen aan klantzijde, daarover vertelt WNR-directeur Walter van Steenis in de podcast SPREX . Dit is de podcast waarin marketing en media expert Saskia de Jong praat met experts over impact. Over een slimme aanpak en lange adem die impact geven in een complexe markt, gaat deze aflevering.

Een bijzondere doelgroep zijn de VvE’s, daar speelt een ingewikkelde complexiteit. Er is bijvoorbeeld discussie over scenario’s bij verduurzaming, terwijl er eigenlijk maar één optimaal scenario is: streven naar zo min mogelijk stijging van de woonlasten en liever nog een daling.

Het is een forse uitdaging om als relatief nieuwe organisatie bij de verenigingen van eigenaars in beeld te komen, én ze te helpen naar een woning zonder gasaansluiting met lage energiekosten. De ideeën over verduurzamen lopen immers nogal eens uiteen. Die uitdaging is ook groot omdat WNR natuurlijk zelf een gezonde business wil draaien en tegelijk groeiambities heeft.

Over hoe Walter met WNR dat slim aanvliegt om impact te maken bij deze best bijzondere doelgroep, gaat deze aflevering van de SPREX podcast.

Essentie is het proces

De essentie is altijd geld, wat kost het en wat levert het op, vertelt Walter in de podcast. Reserveren voor groot onderhoud bijvoorbeeld. Meer dan de helft van de VvE’s in Nederland reserveert te weinig geld voor groot onderhoud. Dat is vaak het eerste waar we stevig over in gesprek gaan. Het zou helpen als de regelgeving op dit vlak wat wordt aangescherpt. De cijfers wijzen uit dat dit nodig is.

Impact maken bij de VvE

Impact maken als WNR begint eigenlijk al wanneer de eigenaren van een appartement niet weten hoe een VvE precies werkt, of wat het belang is van een goed VvE bestuur. Dat legt WNR graag in webinars uit. Die zijn voor VvE leden kosteloos. en tegen geringe vergoeding geeft WNR ook trainingen voor VvE bestuurders. In de complexe markt van verduurzaming, en bij zo’n complexe doelgroep als VvE’s, moet je met gedegen oplossingen komen. WNR doet dat met zéér persoonlijke begeleiding van processen, maar ook met een eigen financieringsconstructie. Omdat we groot vertrouwen hebben in het resultaat van onze aanpak, geven we een 30-jarige garantie op het energieverbruik af.

In een complexe markt heb je een lange adem nodig hebt. Wij stellen ons daarop in door met een slimme procesaanpak, in combinatie met een waardevol aanbod, te bouwen aan vertrouwen van de doelgroep.

De SPREX podcast is sinds oktober live. Walter was de eerste gast!

Te beluisteren via Spotify, Google en Apple.

Het valt op dat de afdeling welstand ook een mening heeft over panden die niet gekenmerkt zijn als gemeentelijk- of Rijks monument en ook niet onder de noemer beschermd dorps- of stadsgezicht vallen. Bij het renoveren van appartementencomplexen lopen wij daar tegenaan, vaak met gevolg dat de kosten oplopen. Kosten om tegemoet te komen aan de wensen en eisen van de afdeling welstand. Dit zijn kosten voor esthetische aanpassingen en die dus geen extra energiebesparing opleveren. Een belangrijke reden waarom voor deze appartementencomplexen niet gerenoveerd kunnen worden, zonder dat de woonlasten oplopen. Dit is tevens vaak de reden dat de complete renovatie niet doorgaat.

De VvE’s die hier mee te maken krijgen zouden door de gemeente goed begeleid moeten worden met een multidisciplinair projectteam. Voor de betreffende VvE’s kan dezelfde procesbegeleider en energieadviseur gekozen worden, zodat de kennis geborgd is, wat weer een kostenvoordeel oplevert. Uit onze ervaring met VvE’s en gemeentes kunnen we de conclusie trekken dat het voor een individuele VvE te duur wordt om zelfstandig tot een doordacht verduurzamingsconcept te komen. Daarnaast kost deze individuele benadering erg veel tijd en kost het om die reden ook al meer geld per VvE. Geld dat deze VvE’s simpelweg niet hebben voor dit proces en deze aanpassingen. Dat geld is noodzakelijk voor de maatregelen om energie te besparen en van het aardgas af te kunnen.

Gemeenschappelijke aanpak

Voor een wijk, een buurt, met vergelijkbare panden en tekortkomingen kan de gemeente een bouwfysisch team samenstellen, met een architect, bouwfysici, energiedeskundigen, een kostprijsanalist, communicatiedeskundige, jurist, om in samenspraak met de afdeling welstand en bewoners, inclusief (kleine en grote) verhuurders tot een gemeenschappelijke aanpak te komen. Gezamenlijk ontwerp je een concept dat op deze VvE’s van toepassing is. Een eerste concept is als pilot nu uitgewerkt, de komende periode volgt besluitvorming. De ervaringen zijn vooralsnog zeer positief en alle VvE’s in die buurt doen vooralsnog mee.

Lagere kosten, hogere doorloopsnelheid

Door de inzet van dergelijke teams in buurten met een homogene bebouwing en met specifieke cultuur historische waarden, kunnen de kosten omlaag en de doorloopsnelheid omhoog. De vraag is of de gemeente de kosten van deze specifieke verzwarende eisen moet dragen, of dat deze voor rekening van de VvE’s moeten komen. Daar mag de (lokale) politiek zich over uitspreken. Wij zien nu dat de VvE’s die niet met deze eisen van de afdeling welstand te maken hebben het al zwaar genoeg hebben om te verduurzamen. We willen ervoor pleiten dat de extra kosten voor rekening van de eiser zijn, dus voor rekening van de gemeente. Of tenminste een aanzienlijk gedeelte van deze extra kosten. 

De noodzaak om te verduurzamen neemt door de enorme stijging van de energiekosten snel toe, ook bij VvE’s. Bewoners willen graag een woning die weer jaren mee kan met lagere energiekosten en met meer comfort. Meer dan de helft van de VvE’s blijkt er onvoldoende financiële reserves voor te hebben. Hoe pak je dat aan? Stel het resultaat centraal: het woonplezier. Tijdens onze webinars vertellen we je meer over die insteek.

Een voorbeeld uit onze praktijk: het lukte een VvE-bestuur niet om de noodzaak van renovatie goed over te brengen op de leden. Er lag een gesubsidieerde energiescan met 3 scenario’s. De investeringsbedragen liepen enorm uiteen. Er ontstond discussie of technische keuzes wel of niet achterhaald zouden zijn en of de uitstraling van het pand wel behouden bleef. De ALV verliep chaotisch, ter plekke werden nog meer alternatieven verzonnen. De kosten van de investeringen stonden netjes op rij, een goed gefundeerde berekening van de opbrengsten ontbrak. Het was niet duidelijk wat de eigenaren daadwerkelijk gingen betalen bij lagere kosten voor energie en onderhoud.

Verduurzaming kan de aanjager zijn voor modernisering van bestaande woningen. Mits je overzicht hebt van alle mogelijkheden, inclusief garanties, financiering en subsidies. Want alleen met een doortimmerd investeringsvoorstel komt er draagvlak tijdens de ALV.

Renovatie gaat over vertrouwen in elkaar

De oplossing is niet direct over techniek te praten. Het gaat over het woonplezier van mensen en om vertrouwen in elkaar en de toekomst. Over kosten en vooral over opbrengsten. Kijk daarom naar de totale investering én naar de besparing op de energiekosten én naar de kosten van onderhoud.

Doe mee met het webinar

Stichting WNR (WoonlastenNeutraal Renoveren) versnelt duurzame renovaties van VvE-woningen. Begeleidt het traject van eerste advies tot realisatie van de renovatie. Erkende betrouwbare professionals rekenen kosten en opbrengsten terug naar kosten per maand per woning. WNR geeft 30 jaar garantie op het energieverbruik voor verwarming van de VvE-woningen.

Nieuwsgierig? Wij geven met enige regelmaat webinars. Houd onze agenda en nieuwsitems in de gaten!